Επείγοντα περιστατικά
Πονόδοντος
Ο πονόδοντος συνήθως οφείλεται σε βαθιά τερηδόνα που φτάνει κοντά στο νεύρο του δοντιού. Όταν ο πόνος εμφανίζεται μόνο κατά τη μάσηση τροφών και συνήθως περνάει με την χορήγηση παυσίπονου, άμεσα μπορεί να αντιμετωπιστεί:
- με αφαίρεση των παγιδευμένων τροφών με βούρτσισμα και νήμα
- ξέπλυμα με χλιαρό αλατόνερο ή χαμομήλι
- χορήγησηαναλγητικού (Depon, Ponstan, Algofren, Nurofen)
Ωστόσο για την οριστική αντιμετώπιση του πόνου και την αναστολή της εξέλιξης της τερηδόνας ο ασθενής θα πρέπει να δει τον οδοντίατρο άμεσα.
Απόστημα & πρήξιμο
Όταν ο πονόδοντος συνδυάζεται με πρήξιμο ή εκροή πύου, εμφανίζεται αυτόματα χωρίς κάποιο ερέθισμα και ξυπνάει τον ασθενή κατά τη διάρκεια της νύχτας, θα πρέπει να καλέσετε άμεσα το ιατρείο μας. Το πρήξιμο μπορεί να αποτελέσει θανάσιμο κίνδυνο καθώς μπορεί να κλείσει την αναπνευστική οδό ή να εξαπλωθεί στον εγκέφαλο και πρέπει να αντιμετωπιστεί ΑΜΕΣΑ!
Πόνος από ανατολή δοντιών
Τα πρώτα δόντια των μωρών εμφανίζονται συνήθως ανάμεσα στον 4ο και τον 10ο μήνα και συνήθως η ανατολή όλων των παιδικών δοντιών ολοκληρώνεται μέχρι την ηλικία των 3 ετών. Συνήθως τα παιδιά που βγάζουν δόντια εμφανίζουν κόκκινα και διογκωμένα ούλα, έχουν σιαλόρροια, δαγκώνουν έντονα αντικείμενα με τα ούλα τους και μπορεί να είναι ανήσυχα. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να εμφανίσουν διάρροια ή/και πυρετό αν και σε αυτές τις περιπτώσεις είναι καλό να επισκεφθεί το παιδί τον παιδίατρο του για να αποκλειστεί η πιθανότητα κάποιας άλλης λοίμωξης. Για την ανακούφιση του μωρού μπορείτε να τρίψετε 2-3 φορές την ημέρα τα ερεθισμένα ούλα με ένα παγάκι τυλιγμένο σε γάζα και να του δίνετε να δαγκώνει κρύα παιχνίδια πού είναι κατασκευασμένα γι’ αυτό το σκοπό. Εάν ο πόνος είναι έντονος και το παιδί έχει έντονη ανησυχία μπορείτε να του δώσετε ένα παυσίπονο (Depon, Algofren, Ponstan). Ωστόσο αυτό θα πρέπει να αποτελεί την έσχατη λύση καθώς δεν είναι καλό τα παιδιά να λαμβάνουν φάρμακα χωρίς να είναι απαραίτητο.
Πόνος στα ούλα ή στο στόμα
Όταν ο ασθενής παραπονιέται για πόνο στα ούλα που συνήθως συνδυάζεται με αιμορραγία κατά το βούρτσισμα ο ασθενής πιθανόν να έχει ουλίτιδα. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να βουρτσίσουμε τα δόντια και τα ούλα πιο εντατικά ώστε να φύγει η φλεγμονή από τα ούλα. Συνδυαστικά ο οδοντίατρος μπορεί να βοηθήσει κάνοντας καθαρισμό των δοντιών και με τη χορήγηση ειδικού στοματοπλύματος. Για το λόγο αυτό θα πρέπει ο ασθενής να επισκεφθεί το ιατρείο μας για να γίνει η διάγνωση και να εφαρμοστεί η κατάλληλη θεραπεία.
Όταν ο πόνος εντοπίζεται στο εσωτερικό του στόματος συνήθως οφείλεται σε άφθες, τραυματισμούς ή εγκάυματα. Στην περίπτωση αυτή θα είναι καλό να δει τον ασθενή ο οδοντίατρος για να κάνει την τελική διάγνωση ενώ μπορεί να χορηγήσει κάποιο αναισθητικό ζελέ για την ανακούφιση του ασθενούς. Ωστόσο σε αυτές τις περιπτώσεις το έλκος θα πρέπει να κάνει τον κύκλο του μέχρι την τελική επούλωση του που απαιτεί περίπου 2 εβδομάδες. Στο μεταξύ ο ασθενής θα πρέπει να αποφύγει τις όξινες, πολύ ζεστές και σκληρές τροφές.
Τραύμα μαλακών ιστών
Αν υπάρχει αιμορραγία, τοποθετήστε μια γάζα και πιέστε για περίπου 10 λεπτά. Σε περίπτωση που ο ιστός δεν αιμορραγεί αλλά υπάρξει πρήξιμο ή μελανιά τοποθετήστε μια κρύα κομπρέσα. Στη συνέχεια ελέγξτε την περιοχή και επικοινωνήστε με τον οδοντίατρο για να τοποθετήσει ράμματα αν κρίνει ότι απαιτείται.
Τραυματισμός μόνιμου δοντιού - Άλιμος
Όταν υπάρχει τραυματισμός των μονίμων δοντιών (ασθενείς άνω των 7 ετών) αρχικά θα πρέπει με ψυχραιμία να καθαρίσουμε την περιοχή του δοντιού με κρύο νερό και γάζα. Αν το δόντι δεν είναι στη θέση προσπαθήστε να το βρείτε, ξεπλύνετε το απαλά και προσπαθήστε να το επανατοποθετήσετε στη θέση του ΑΜΕΣΑ. Αν κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό βάλτε το σε ένα ποτήρι με φρέσκο γάλα (ΟΧΙ ΝΕΡΟ) και πηγαίνετε στον οδοντίατρο ΑΜΕΣΑ. Αν το δόντι έχει σπάσει, βρείτε το κομμάτι αν μπορείτε, βάλτε το σε ένα ποτήρι με γάλα και φέρτε το στον οδοντίατρο. Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό μετά από τραύμα στα μόνιμα δόντια να γίνεται ΑΜΕΣΗ αξιολόγηση για να γίνει διάγνωση, να δοθούν οι κατάλληλες οδηγίες και να οριστεί το πρωτόκολλο παρακολούθησης. Στον ιατρείο μας στον Άλιμο, διαθέτουμε ομάδα ειδικών με παιδοδοντίατρο, ορθοδοντικό, προσθετολόγο, ενδοδοντιστή και στοματικό χειρουργό που συνδυαστικά αντιμετωπίζουν τραυματισμούς δοντιών όλο το 24ωρο στα Νότια Προάστια. Πολλές φορές οι επιπτώσεις του τραυματισμού δεν εμφανίζονται άμεσα για το λόγο αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντική η συστηματική επαναξιολόγηση του τραυματισμένου δοντιού ώστε να προληφθούν επιπλοκές.
Τραυματισμός παιδικού δοντιού - Άλιμος
Όταν υπάρχει τραυματισμός των παιδικών δοντιών (παιδιά ηλικίας 0-6 ετών) αρχικά θα πρέπει με ψυχραιμία να καθαρίσουμε την περιοχή του δοντιού με κρύο νερό και γάζα. Αν το δόντι δεν είναι στη θέση του, προσπαθήστε να το βρείτε αλλά ΜΗΝ προσπαθήσετε να το επανατοποθετήσετε στο στόμα. Κάτι τέτοιο μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο μόνιμο δόντι. Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό μετά από τραύμα να γίνεται άμεση αξιολόγηση από τον παιδοδοντίατρο για να γίνει διάγνωση, να δοθούν οι κατάλληλες οδηγίες και να οριστεί το πρωτόκολλο παρακολούθησης. Πολλές φορές οι επιπτώσεις του τραυματισμού δεν εμφανίζονται άμεσα για το λόγο αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντική η συστηματική επαναξιολόγηση του τραυματισμένου δοντιού ώστε να προληφθούν επιπλοκές στα μόνιμα δόντια.
Επιπλοκές μετά από οδοντιατρική θεραπεία
Δάγκωμα χείλους
Στις περιπτώσεις που γίνεται οδοντιατρική θεραπεία όπου απαιτεί τοπική αναισθησία, η περιοχή μπορεί να παραμείνει μουδιασμένη για μερικές ώρες. Πολλές φορές, ιδιαίτερα τα παιδιά, δαγκώνουν ασυναίσθητα το χείλος τους όσο είναι μουδιασμένο με αποτέλεσμα τη δημιουργία φουσκάλας ή πληγής η οποία αλλάζει σταδιακά χρώμα από κόκκινο σε άσπρο/γκρι και συνοδεύεται από πόνο. Στην περίπτωση αυτή δυστυχώς δεν υπάρχει κάποια θεραπεία καθώς ο ιστός θα πρέπει να επουλωθεί, μια διαδικασία που απαιτεί περίπου 2 εβδομάδες. Ωστόσο αν το παιδί σας δαγκώσει το χείλος του μπορείτε να τοποθετήσετε λίγη βαζελίνη στο εξωτερικό των χειλιών για να τα κρατάτε ενυδατωμένα, μπορείτε να επαλείψετε την πληγή με ένα παγάκι για να ανακουφίσετε τον ασθενή και σε περιπτώσεις που ο πόνος είναι πολύ ισχυρός μπορείτε να χορηγήσετε στον ασθενή παυσίπονο (Algofren, Depon, Ponstan).
Αιμορραγία μετά από εξαγωγή
Στις περιπτώσεις που γίνεται εξαγωγή δοντιού είναι φυσιολογικό να υπάρχει μια ήπια αιμορραγία την ημέρα εκείνη. Αν αιμορραγεί η περιοχή της εξαγωγής θα πρέπει να ασκήσετε πίεση με μια γάζα για 20-30 λεπτά. Αν η αιμορραγία είναι έντονη ή συνεχίζει και την επόμενη ημέρα καλέστε τον οδοντίατρο έτσι ώστε να ελέγξει αν πρέπει να γίνει εξέταση από αιματολόγο για να διαγνωστεί πιθανό πρόβλημα πηκτικότητας.
Επιπλοκές κατά την ορθοδοντική θεραπεία
Τα παρακάτω ορθοδοντικά επείγοντα περιστατικά και η αντιμετώπισή τους αναφέρονται με αύξουσα σειρά σοβαρότητας. Η πλειονότητα αυτών αντιμετωπίζεται εύκολα από τον ασθενή ή την οικογένειά του. Μόνο τα περισσότερο σοβαρά επείγοντα μπορεί να απαιτούν την άμεση παρέμβαση ενός ορθοδοντικού.
Παγίδευση τροφής ανάμεσα στα δόντια
Αυτό δεν πρόκειται επί της ουσίας για επείγον, αλλά μπορεί να προκαλεί δυσανεξία και να είναι ενοχλητικό για τον ορθοδοντικό ασθενή. Αντιμετωπίζεται εύκολα με καλό βούρτσισμα ή με τη χρήση οδοντικού νήματος. Κάντε ένα κόμπο στη μέση του νήματος για να διευκολύνετε την απομάκρυνση των τροφών. Εναλλακτικά χρησιμοποιήστε ένα μεσοδόντιο βουρτσάκι ή οδοντογλυφίδα.
Απόσπαση των προσδέσεων
Μικροί ελαστικοί δακτύλιοι ή λεπτές μεταλλικές προσδέσεις κρατούν το σύρμα στο ορθοδοντικό άγκιστρο. Εάν η ελαστική πρόσδεση βγει, είναι δυνατόν να μπει στη θέση της με ένα τσιμπιδάκι. Εάν η μεταλλική πρόσδεση σπάσει, απλά αφαιρέστε τη με ένα τσιμπιδάκι.
Εάν η μεταλλική πρόσδεση προεξέχει και σας τραυματίζει το χείλος, αλλά δεν έχει σπάσει, μπορεί να επανέλθει στη θέση της με το ξύλινο άκρο ενός σπίρτου ή με τη γόμα ενός μολυβιού. Αν δεν μπορείτε, απλά τοποθετήστε λίγο ορθοδοντικό κερί και κλείστε ραντεβού με τον ορθοδοντικό σας.
Φυσικά, όταν μια πρόσδεση βγει ή σπάσει, μπορεί να ακολουθήσουν και άλλες. Να εξετάζετε προσεκτικά όλες τις προσδέσεις. Διακόψτε άμεσα τη χρήση διαγναθικών ελαστικών (μεγάλα λαστιχάκια), όσο οι προσδέσεις έχουν αποσπαστεί.
Δυσανεξία
Είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε δυσανεξία για μια ή δύο μέρες μετά τη ρύθμιση των συρμάτων ή την τοποθέτηση των διαφανών ναρθήκων. Η δυσανεξία εκδηλώνεται ως πίεση ή ενόχληση, που όμως γίνεται πιο έντονη κατά τη μάσηση. Σας βεβαιώνουμε ότι η δυσανεξία είναι φυσιολογική και προσωρινή. Λήψη μαλακής τροφής και πλύσεις του στόματος με χλιαρό αλατόνερο βελτιώνουν την κατάσταση. Σε περιπτώσεις που η ενόχληση επιμένει, συνιστούμε τη λήψη κάποιου απλού παυσίπονου (π.χ. Depon, Panadol / όχι ασπιρίνη).
Ερεθισμός χείλεων και παρειών
Μερικές φορές τα σιδεράκια, όταν πρωτοτοποθετηθούν, μπορεί να είναι ερεθιστικά για το στόμα σας, ειδικά όταν τρώτε ή μιλάτε. Μια μικρή ποσότητα κεριού, που θα σας έχει δοθεί από τον ορθοδοντικό, δημιουργεί έναν εξαιρετικό φραγμό ανάμεσα στους μαλακούς ιστούς του στόματος και το μέταλλο. Πάρτε μια μικρή ποσότητα κεριού και δημιουργήστε μια μικρή μπάλα μεγέθους μπιζελιού. Τοποθετήστε το κερί πάνω από το σιδεράκι που προκαλεί τον ερεθισμό και θα μπορείτε να τρώτε ή να μιλάτε πιο άνετα. Αν κατά λάθος καταπιείτε το κερί, δεν υπάρχει πρόβλημα, γιατί αυτό είναι αβλαβές.
Είναι μια προσωρινή λύση, αλλά πολύ σύντομα τα μαλακά μόρια (χείλη, μάγουλα) τοπικά «σκληραίνουν» και ανθίστανται στην επαφή και τους ερεθισμούς που προκαλούν τα σιδεράκια.
Αν μετατραπεί ο ερεθισμός σε έλκος (πληγή), ακολουθήστε τις οδηγίες της επόμενης ενότητας.
Ελκη του στόματος
Κάποιοι ασθενείς έχουν προδιάθεση και είναι ευάλωτοι σε επεισόδια ελκών στο στόμα (άφθες ή ερπητικές λοιμώξεις). Ο τοπικός τραυματισμός από τα σιδεράκια μπορεί να τα προκαλέσει ή απλά να τα επιδεινώσει, ενώ εμπλέκονται και άλλοι παράγοντες, όπως η κληρονομικότητα, το stress, η έλλειψη βιταμίνης Β12, η κακή στοματική υγιεινή, η πτώση του ανοσοποιητικού συστήματος κ.α. Μπορεί να εμφανιστούν μία ή περισσότερες περιοχές εξέλκωσης των παρειών, των χειλέων ή της γλώσσας.
Αυτό δεν είναι υποχρεωτικά επείγον, αλλά μπορεί να σας είναι πολύ ενοχλητικό. Άμεση ανακούφιση μπορεί να επιτευχθεί μέσω της εφαρμογής μικρής ποσότητας σκευσμάτων (υπό την μορφη gel ή spray), που δρουν καταπραϋντικά και επουλωτικά (π.χ. Hy & Al Intermed, Unisept, Aloclair κ.α.), απευθείας επάνω στην εξελκωμένη επιφάνεια με τη χρήση τολυπίου βάμβακος. Υποβοηθητικά, κάνετε πλύσεις με χλιαρό χαμομήλι και ήπιο αντισηπτικό διάλυμα. Τα έλκη συνήθως υποχωρούν σταδιακά, χωρίς άλλη παρέμβαση.
Σε έλκη που επιμένουν ή είναι σε πολλά σημεία, ενημερώνουμε πάντα τον ορθοδοντικό μας. Αυτός αφού άρει το τοπικό αίτιο τραυματισμού, πιθανόν να μας παραπέμψει σε ειδικό στοματολόγο προς διερεύνηση των αιτίων.
Σύρμα που προεξέχει
Περιστασιακά, το τελείωμα ενός σύρματος μπορεί να προεξέχει και να σας ερεθίζει το στόμα. Χρησιμοποιήστε ένα τσιμπιδάκι ή τη γομολάστιχα μολυβιού, και πιέστε το σύρμα προς τα δόντια. Εάν το σύρμα δεν μπορεί να μετακινηθεί σε μια άνετη θέση, καλύψτε το με ένα τεμάχιο κεριού και ενημερώστε τον ορθοδοντικό σας.
Στην περίπτωση που το προεξέχον σύρμα είναι υπερβολικά ενοχλητικό και αδυνατείτε να επισκεφθείτε άμεσα τον ορθοδοντικό σας, μπορείτε, σαν τελευταία λύση, να κόψετε το σύρμα στο σημείο αυτό με έναν κοφτερό κόφτη, χρησιμοποιώντας διπλωμένο ύφασμα ή γάζα γύρω από την περιοχή, για να μην καταπιείτε το κομμένο κομμάτι σύρματος.
Χαλαρά άγκιστρα, σύρματα ή δακτύλιοι
Τα άγκιστρα μπορεί να μετακινηθούν από το κέντρο του δοντιού και τα σύρματα να λυγίσουν, εάν φάτε/δαγκώσετε κάτι σκληρό ή παίζετε απρόσεκτα. Ακολουθήστε πάντα τις οδηγίες διατροφής και φοράτε προστατευτικούς νάρθηκες κατά τη διάρκεια αθλοπαιδιών.
Ορθοδοντικοί δακτύλιοι των οπισθίων δοντιών μπορεί να αποκολληθούν και να χαλαρώσουν, δημιουργώντας τραυματισμό των ούλων.
Διακόψετε την χρήση διαγναθικών ελαστικών ή του εξωστοματικού μέχρι την επανασυγκόλληση του αγκίστρου ή του δακτυλίου από τον ορθοδοντικό σας.
Κατάποση τμήματος της κατασκευής
Αυτό είναι σπάνιο σύμβαμα, αλλά δικαιολογημένα είναι ανησυχητικό για τον ασθενή. Σας ενθαρρύνουμε να παραμείνετε ψύχραιμοι.
Μπορεί απλά να έχει προωθηθεί στο στομάχι και να απομακρυνθεί φυσιολογικά. Όμως, αν βήχετε υπερβολικά ή έχετε δύσπνοια το κομμάτι, μπορεί να έχει εισέλθει στο αναπνευστικό σύστημα.
Εάν το κομμάτι είναι ορατό, μπορείτε προσεκτικά να επιχειρήσετε να το απομακρύνετε. Μην επιχειρήσετε τίποτα όμως, εάν πρόκειται να βλάψετε περισσότερο. Εάν το κομμάτι δεν είναι ορατό και πιστεύετε ότι μπορεί να έχει εισέλθει στο αναπνευστικό, καλέστε άμεσα τις πρώτες βοήθειες και ειδοποιήστε τον ορθοδοντικό σας.
(για άμεση παρουσίαση της αντιμετώπισης επειγόντων, δείτε στο πεδίο “applications” και κατεβάστε την εφαρμογή μας ΒraceMate®)
